Νεότερη-Σύγχρονη Ιστορία

H συνθήκη που υπογράφτηκε στις 24 Ιουλίου 1923 στη Λωζάννη της Ελβετίας ακύρωνε και αναθεωρούσε τη Συνθήκη των Σεβρών του Αυγούστου του 1920. Πρόκειται για την τελευταία πράξη μιας ιστορικής διαδικασίας που άρχισε το 1914, με την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου, και κορυφώθηκε με την ήττα του ελληνικού στρατού τον Αύγουστο του 1922 από τα τουρκικά εθνικιστικά στρατεύματα του Μουσταφά Κεμάλ. Η μικρασιατική καταστροφή υπήρξε μια πρωτοφανής ανθρωπιστική καταστροφή για τους Έλληνες, τους Αρμένιους και τις υπόλοιπες μη μουσουλμανικές κοινότητες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στο...

Πενήντα χρόνια μετά, διαβάστε γιατί χωρίς το Πολυτεχνείο δε θα υπήρχε η μεταπολιτευτική δημοκρατία. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν μία αυθόρμητη –χωρίς κομματική καθοδήγηση– κορύφωση στον αγώνα για ελευθερία και δημοκρατία. Εγγράφηκε με δύναμη στη λαϊκή συνείδηση, επειδή εμπεριείχε την έννοια της “θυσίας”, η οποία λειτουργεί σαν σηματοδότης για έθνη και λαούς. Είναι από τα ιστορικά γεγονότα που έχει ζωτική ανάγκη κάθε λαός για να διατηρεί τον αυτοσεβασμό του. Το φοιτητικό κίνημα είναι εκείνο που εξανάγκασε τον δικτάτορα Παπαδόπουλο να δρομολογήσει το πείραμα Μαρκεζίνη γ...

O ιστορικός Θάνος Βερέμης εντρυφά σε σημαντικές στιγμές της πρόσφατης πολιτικής ιστορίας μας, ορισμένες από τις οποίες μπορεί να είναι λιγότερο γνωστές. Mοτίβα όπως ο διχασμός και οι συγκρούσεις συντηρητικού και ριζοσπαστικού λαϊκισμού επανέρχονται σταθερά. Ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος δεν τελείωσε το 1918 για την Ελλάδα, αλλά το 1922. Η παράταση αυτή υπήρξε ολέθρια για μία κοινωνία εκτεθειμένη στον διχασμό. Ο ερχομός εξάλλου 1.300.000 προσφύγων το 1922-23 έσπρωξε τους νεοφερμένους, που τοποθετήθηκαν στα αστικά κέντρα, να ενταχθούν στον ριζοσπαστισμό του ΚΚΕ. Χάρη στους αποσυνάγ...

Η δικτατορία Μεταξά δεν ήταν επιγέννημα μόνον του αδιεξόδου ενώπιον του οποίου βρέθηκε ο πολιτικός κόσμος το 1936, αλλά υπήρξε η κορύφωση ενός φαινομένου –του Εθνικού Διχασμού– που ταλάνισε την Ελλάδα για τουλάχιστον δύο δεκαετίες. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η επιβολή του μεταξικού καθεστώτος υπήρξε μια αναπόφευκτη εξέλιξη. Η κατάρρευση του κοινοβουλευτικού συστήματος ήταν ένα σενάριο που στα μέσα του 1936 συγκέντρωνε αρκετές πιθανότητες, αλλά μπορούσε να αποφευχθεί. Η παρούσα μελέτη φιλοδοξεί να δώσει απαντήσεις σε μια σειρά από ερωτήματα σχετικά με τις συνθήκες υπό τ...

Ένα πανόραμα των ετών που οδήγησαν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Βερολίνο, Νοέμβριος 1937. Ο Αδόλφος Χίτλερ συναντιέται με τους στρατιωτικούς επιτελείς του για να τους καταστήσει σαφή την ανάγκη ενός επιθετικού πολέμου στην ανατολική Ευρώπη. Κάποιοι στρατηγοί δυσανασχετούν με το μεγαλεπήβολο σχέδιο του Φύρερ, αλλά αυτοί οι διαφωνούντες αναγκάζονται ένας ένας να σιωπήσουν. Η πορεία προς την πιο καταστροφική σύγκρουση της Ιστορίας έχει αρχίσει. Ο Benjamin Carter Hett μας οδηγεί στα παρασκήνια του Βερολίνου, του Λονδίνου, της Μόσχας και της Ουάσινγκτον, φωτίζοντας την ...

Aπό τις αστραφτερές αίθουσες των Bερσαλιών και το «Παρίσι της ελπίδας» στα ματωμένα χώματα της Mικράς Aσίας, από τη Σμύρνη, την Kωνσταντινούπολη, το Eσκί Σεχίρ, το Aφιόν Kαραχισάρ, την Aλμυρά 'Eρημο και τον Σαγγάριο στην άγνωστη Eλλάδα της καθημερινότητας, της ξεγνοιασιάς, του μεροκάματου, της ανέχειας, της ελπίδας. Aπό τα «ωσαννά» και το «ευλογημένος ο ερχόμενος» στην εναγώνια κραυγή «Γιουνανλάρ γκελίορλαρ» (έρχονται οι 'Eλληνες) και από την τελευταία λειτουργία του Xρυσόστομου στην οδοιπορούσα ρωμιοσύνη της προσφυγιάς. Tο έπος της Mικρασιατικής εκστρατείας και ο ακάνθινος...

Όταν φέρνουμε στο μυαλό μας την αρχαιολογία, φανταζόμαστε ανθρώπους να σκάβουν για αρχαιοελληνικούς θησαυρούς, να τρυπώνουν μέσα στους τάφους των Αιγύπτιων φαραώ ή να ανακαλύπτουν κρανία Νεάντερταλ. Η αρχαιολογία όμως δεν είναι μόνο αυτά. Είναι μια επιστήμη που δημιουργήθηκε για να ικανοποιήσει την περιέργειά μας σχετικά με το παρελθόν μας. Αναζητά απαντήσεις, πληροφορίες και στοιχεία, όχι μόνο πολύτιμα αντικείμενα. Και καλύπτει ολόκληρη την ιστορία του ανθρώπινου είδους – πάνω από τρία εκατομμύρια χρόνια. Η Μικρή ιστορία της αρχαιολογίας μάς αφηγείται την ιστορία ορισμένω...