Νεότερη-Σύγχρονη Ιστορία

Το 1922 ήταν μια χρονιά μεγάλης αναταραχής. Τα γεγονότα που συνέβησαν τότε καθόρισαν όλον τον υπόλοιπο εικοστό αιώνα και σε πολλές περιπτώσεις συνεχίζουν να μας επηρεάζουν ακόμα και σήμερα, εκατό ολόκληρα χρόνια μετά. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατέρρευσε έπειτα από έξι αιώνες. H Βρετανική Αυτοκρατορία άρχισε να κλυδωνίζεται, από την Ιρλανδία μέχρι την Ινδία. Νέα κράτη και νέες πολιτικές εμφανίστηκαν. Ιδρύθηκε η Σοβιετική Ένωση, ενώ η Ιταλία του Μουσολίνι έγινε το πρώτο φασιστικό κράτος. Και η Ελλάδα βυθίστηκε στο πένθος με τη Μικρασιατική Καταστροφή… Ο τάφος του ...

Οι μελέτες αυτού του συλλογικού τόμου θέτουν υπό διερεύνηση τη διαχείριση της μνήμης και της ιστορίας, εστιάζοντας σε κρίσιμες πτυχές των δύο καθιερωμένων εθνικών επετείων (25η Μαρτίου και 28η Οκτωβρίου), αλλά και προεκτείνοντας τη συζήτηση στην εξέγερση του Πολυτεχνείου, την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974, το Ολοκαύτωμα, την Απελευθέρωση του 1944 και τη μνήμη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Μέσα από τις τελετουργίες των εθνικών επετείων (παρελάσεις, εορτασμούς, δρώμενα κ.λπ.) εμπεδώνεται στην ελληνική κοινωνία η αίσθηση του κοινού παρελθόντος και τονώνεται η εθνική τα...

Ο Γκαστόν Ντεσάν, που θα έρθει στην Αθήνα ως τρόφιμος της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής το 1885, θα γράψει για τη δική του «σημερινή Ελλάδα», όπως είναι και ο πρωτότυπος τίτλος του έργου, την Ελλάδα δηλαδή της δεκαετίας του 1880. Το βιβλίο, που εκδίδεται στη Γαλλία το 1892 και γνωρίζει αμέσως επιτυχία στο γαλλικό κοινό, ακολουθεί τα συγγραφικά χνάρια του συναδέλφου του Εντμόν Αμπού, που έγραψε για την Ελλάδα του Όθωνα, περίπου τριάντα χρόνια νωρίτερα. Ο Ντεσάν θα δημιουργήσει ένα μωσαϊκό της Ελλάδας της εποχής του Τρικούπη, περιγράφοντας το αθηναϊκό τοπίο αλλά και την...

Το βιβλίο είναι μια αντιπροσωπευτική ανθολόγηση κειμένων που γράφτηκαν για τη Σμύρνη από συγγραφείς όλων των εποχών. Δομημένο σε τέσσερα μέρη παρακολουθεί την πορεία της πόλης μέχρι σήμερα, που η Σμύρνη είναι πλέον ένα σύγχρονο τουρκικό άστυ με ευρωπαϊκό χαρακτήρα, με ενδιάμεσους σταθμούς την περίοδο της μεγάλης της ακμής, με κυρίαρχο το ελληνικό στοιχείο, και την καταστροφή της το 1922. Μεταξύ άλλων ανθολογούνται οι: Παντελής Καψής, Μανόλης Μεγαλοοικονόμος, Βασίλειος Τατάκης, Ανδρέας Καρκαβίτσας, Κ. Π. Καβάφης, Κοσμάς Πολίτης, Ηλίας Βενέζης, Στρατής Δούκας, Ι. Μ. Παναγ...

1922. Γέννηση πάνω στο καράβι που φέρνει την Αρμένισσα μάνα πρόσφυγα από τη Μικρά Ασία στον Πειραιά. Ο παππούς φρεσκοσφαγμένος στο μικρασιάτικο χασαπαριό. Το βρεφούδι μεγαλώνει και μαγεύει με τη φωνή του τον κοσμάκη όταν ψέλνει στην αρμένικη εκκλησία του Σουρπ Αγκόπ, του Αγίου Ιακώβου. Γυναίκες που δεν βγάζουν ποτέ από πάνω τους τα άσπρα γάντια. Γιατί; Δικτατορία Μεταξά, νεολαία Μεταξά, Σκαπανείς και Φαλαγγίτες. Ζογκλερικά στο Φάληρο με τον άντρα και το παιδί της. Είναι το “Ντούο Νίνο και Μισό”. Η πρώτη της ηχογράφηση. Ώρες τώρα σε κρυφοκοιτάζω. Εμφύλιος. Βομβαρδιστι...

Τέσσερα χρόνια μετά το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης η Ελλάδα υπήρχε πλέον ως ανεξάρτητη πολιτική οντότητα. Είχε θεσμούς, είχε κυβέρνηση, είχε πολιτικό σώμα, είχε νόμους και κανονισμούς. Είχε επιπλέον και μια πρώτη μορφή διεθνούς αναγνώρισης και παρουσίας διαμέσου κυρίως των εξωτερικών δανείων που συνομολόγησε. Οπωσδήποτε δεν επρόκειτο για ένα σταθερό και ευνομούμενο κράτος. Οι διαμάχες γύρω από την πολιτική εξουσία χώριζαν τις διάφορες συνιστώσες των ισχυρών κοινωνικών ομάδων που προϋπήρχαν ή που δημιουργήθηκαν στη νέα κατάσταση. Οι εμφύλιοι πόλεμοι αποτύ...